E kuddhure tu Paska (Theonia Diakidis)

Diammèno o nìstio attì’ màli Sarakostì, ftàzzi e mera u Pàska ce oli i kristianì atto’ kòsmo kànnune jortì. To jèno cherùmeno pài sti chòra ecì pu jennìsi, mes sto jèno ka o nàstise, na dì us fìlu-ttu ce òlu tus dikùttu, na fài ma cìnu ta plèo kàjio pràmata ka sòzune kàmi ja fài, ce puru na cherestùne ce na piastùne. E tradiziune tu Salentu ìne quasi ìse ma cìne àttì’ Rodi Grecia. Puru ecì kànnune ja tris òrrie emère tin jortì u Pàska ce sfàzun t´arnàcia ce ta attìnnune sto fùrno o ‘ttòtsu , ce kànnune puru poddhà glicèata.
E jinèke ancignùne proppi na ttàsi o Paska, ce kànnune poddhà marèmata ce te "kuddhùre" ("auggùddhe" sti Dodekaneso) janomène mo zumàri glicèo ce apànu m´agguà vammèna rodinà. Echi poddhè’ forme tse kuddhùre, èchi cìne ka pànu vastùne manechò èna agguò: o afìdi m´agguò sto’ lemò, kaddhùtsi m´agguò kàu sto fterò, ce o panarèddhi me sta mèsa t´agguò rodinò. Echi puru o ottò ma diu agguà, san ecìno ka kànnun àrtena sti’ Kalimera. Pùru sto’ Martana ce sti’ Kalimera, sta chrògna palèa, dìane os annamurào ti’màli kuddhùra ma dekatrìa agguà kùndu lèì o traùdi: "Ce depòi su kanno mia kuddhùra ce s´ afìnno panu sto limbitàri".
Itti’ mali kuddhùra i’kànnane sti’ Rodi poddhù chrònus ampì ce jènete puru àrtena, ce o suscètto (to vattimèno) i’charizi u nùnnu. O zumàri glicèo ène jenomèno mo’ zùkkaro, alài, alèvri ce prozimi. Plàzune o zumàri ce kànnune mia corda (scinì) ce ma tùi kànnune ena kuturùsci. E kuddhùra ce pa’ simài pu vàddhune apànu, èrkutte sto pi: Cirkulo, simài ti’ zoì; stavrò sta mèsa j´us kristianù; ta agguà ta rodinà, ka sòzun este apù dèka ros pettìnta, èrkutte sto pì ka e zoì diaènni fèonta, ma e´ pesèni mai, jiurìzi ampì matapàle, èrkete puru sto pì ka èttase e Primavera mìan àddhi’ forà; kèccie akonèddhe pagane ka ìne o simài u afidìu, o"Offion", ce u peristèru (i’ ( palomba) ka kùi "Evrinòmi" ka ìone e teà jà ola ta pràmata u kòsmu. E palèi, sti’ mitologia, mas lèune ka Evrinòmi ce Offion kàmane o’ kòsmo. O kùnto lei ka e Evrinòmi ìone ena poddhìn òrrio koràsi pu gàpise on Offion. Ecìni jètti palomba ce kulùsise on Offion ce stàsisa nomèni rìspu cìni jènnise èna agguò. Sto tsemeròsi, motti o Offion ìstike ce èplonne e Evrinomi èffie. O Offion o ftechùddhi ka ancora agàpa ìtti’ pàlomba, estàsi ma t´ agguò-tti. To sciòpase mo sòma-tu ce to tèrmane rìspu t´agguòn annìsti. Ce apù cèssu eguìke o kòsmo...
O nùnno, alìes emère proppi na ftàsi o Pàska, kànni o panìri u suscèttu. Mìan emèra proppì o Paska, o suscètto pèrni ti’mali kuddhùra sto spìti tu nùnnu, tin vàddhun apànu sti banca (trapèzi) o ti’ kremàzune sto tìcho ni’ torìsì o jèno ka diaènni, rìspu e’ ti tròne.
Kalò Paska!!